Als je begint met duurzaam tuinieren is het belangrijk dat alles wat je daar wilt laten groeien en bloeien in gezonde aarde staat. Anne: ‘Het is niet zo sexy, maar modder, schimmels, bacteriën en wormen bepalen wat er (mis)lukt in jouw tuin.’

Een gezonde bodem in een paar stappen

Een gezonde bodem kun je stimuleren, maar je kunt dit vernuftige ecosysteem ook om zeep helpen, door bijvoorbeeld te enthousiast gaan spitten en schoffelen. Wat je ook niet moet doen is kunstmest of alleen gekochte tuinaarde gebruiken. Tuinaarde is prima om je borders of tuin mee op te hogen, maar het is niet luchtig genoeg waardoor de wortels van de planten er niet goed in groeien.

Wat moet je wel doen? Bedek de bodem met een mulchlaag van organisch materiaal zoals gevallen bladeren, cacaodoppen, stro, gras of compost. Anne: ‘Compost bestaat uit allerlei verteerd organisch materiaal zoals schimmels en bacteriën wat fantastisch is voor het bodemleven.’

Wat past er in jouw tuin?

Als je dan de bodem op orde hebt, waar begin je dan? Er zijn zoveel planten en bomen die je misschien mooi vindt, maar welke kies je voor jouw tuin? Je moet rekening houden met drie dingen:

• Denk na over een mix van inheemse, eenjarige en vaste tuinplanten
• Weet wanneer ze bloeien
• Op welke plek staan ze ‘t beste?

De meeste mensen kiezen planten uit op gevoel zonder te weten of het een eenjarige, meerjarige of vaste plant is. Volgens Anne kun je het beste kiezen voor een basis van vaste, winterharde planten, bollen, struiken en bomen die ieder jaar terugkomen, waarbij je natuurlijk wel rekening houdt met hun bloeimoment. Zorg ervoor dat er juist ook in het najaar en het vroege voorjaar veel bloeit.

Anne: ‘De meeste planten bloeien tussen april en oktober, maar er zijn ook een paar planten die juist bloeien wanneer voedsel voor bestuivers schaars is, zoals de Dahlia, Aster, Salvia  en Muurfijnstraal. Nu onze winters steeds vaker zo warm zijn dat de natuur (te) vroeg ontwaakt is het extra belangrijk ook dan iets aan te bieden in jouw tuin. Zorg je voor een goede mix, dan bloeit er het hele jaar iets in je tuin.’

Planten in de herfst

Tot diep in de herfst kun je nog heel goed struiken en bomen planten. Heb je een kleine tuin, maar wil je er toch graag bomen in, dan heeft Anne nog wel een paar tips.

• Denk eens aan een mini-fruitboom, ideaal op een balkon
• Of een lijsterbes, die wordt lang, maar blijft slank en trekt met de bessen veel vogels aan
• Een andere die het goed doet is de Amelanchier, een krentenboompje. Die heeft prachtige bloesem en kleurt mooi in de herfst  

Van wildernis naar paradijs

Toen Anne bijna vijf jaar geleden begon met de tuin rondom haar jaren ‘30 huis, was de balans nog ver te zoeken. Anne: ‘Het was één grote wildernis van bramenstruiken en andere overwoekeraars. Ik begon met een aantal vaste planten en eenjarigen en zag al de eerste honingbijen en vlinders daarop af komen.’ Nu is haar tuin een walhalla voor allerlei soorten dieren, zoals egels, vogels, vleermuizen, hommels, wilde bijen, torretjes, kikkers, vlinders, libellen en lieveheersbeestjes.

Door dieren geen last van ongedierte

Van bladluis en slakken heeft ze geen last, want de lieveheersbeestjes bestrijden de luis, de egels peuzelen slakken op en haar kippen doen zich tegoed aan de slakkeneitjes. ‘Alles is in balans omdat ik zorg dat er altijd iets bloeit in mijn tuin, maar ik denk ook aan beschutting voor dieren en zet waterschaaltjes neer voor de egels en vogels. Zo is er voor elk wat wils.’