Frisse lucht, daglicht en eersterangs zicht op de prachtigste natuur. Wie wil er nou niet naar buiten in de winter?

Wat kan je in de winter zoal tegenkomen?

Een van de pluspunten van uitgeklede bossen in deze tijd van het jaar, is dat het wild beter zichtbaar is. Door zich langzamer voort te bewegen en minder te verplaatsen, sparen reeën en herten hun energie. Het maakt dat wij veel meer kans hebben er eentje te spotten. Zeker ook omdat ze zich achter de kale bomen en struiken nauwelijks kunnen verstoppen.

Zolang er spits- en veldmuisjes te grijpen zijn, blijven ook de vogels die van deze knaagdieren leven actief. Uilen bijvoorbeeld. We komen ze in het dagelijks leven niet vaak tegen, maar de meeste kans maak je juist in dit jaargetij. Hun schuilplaatsen dunnen uit en omdat ze voor de vangst van hun voedsel in de winter als groep te werk gaan, kiezen ze ook gezamenlijk hun rustplaatsen uit waar ze met elkaar voor extra veel sporen zorgen. 

Voor sommige insecten is het seizoen te streng, maar tal van soorten doorstaan en overleven de kou. Denk bijvoorbeeld aan lieveheersbeestjes, vliegen en kevers, die elkaar opzoeken voor een winterslaap in de aarde onder de grond of in een boombast. Andere insectjes zoals bepaalde soorten vlooien zijn dankzij speciale antivriesmethoden juist zeer actief.

In de winter krijg je de ook de kans de bomen zélf eens goed te bekijken. Nu ze ontdaan zijn van het bladgroen, zijn  de stam en de takken goed zichtbaar en zie je dat elke boom zijn eigen structuur en kleur heeft. Boswachter Marieke Schatteleijn heeft daarbij nog een extra tip: “Kijk maar eens goed. Zeker als het gevroren heeft, want dan kun je ijshaar vinden in het bos. IJshaar is eigenlijk de bevroren adem van de schimmel. De schimmels die in rot hout zitten produceren vocht. Bij koude bevriest het vocht van de schimmel en dan perst het zich uit het hout. Dan krijg je prachtige dunne sliertjes ijs”.

Marieke gaat ook om een andere reden in de winter graag het bos in: “Een cadeautje in de winter zijn de mossen. Die zijn prachtig zichtbaar want mossen houden van vocht en van een waterig zonnetje. Sommige mossen kleuren rood, dat zijn de sporenkapsels die de sporen van het mos verspreiden”. Dus; met de neus naar de grond en goed speuren naar alle kleuren en soorten mossen in het bos.

IJshaar is de bevroren adem van de schimmel.
- Marieke Schatteleijn

Intreden van het nieuwe jaar

In de eerste maanden van het nieuwe jaar komt het bos weer volop in actie. De bomen pompen zich vol met water en bereiden zich voor op het voorjaar. De eerste bloemen, zoals sneeuwklokjes komen in januari boven de grond. De hazelaars gaan bloeien. En de hazen beginnen aan hun paringsseizoen, wat maakt dat de rammelende hazen ook weer uit hun holletjes kruipen. Wil je zeker weten dat je ze niet mist, probeer ze dan te vinden op een open veld of weiland – daar sjezen ze geheid voorbij.

Boswachter Marieke Schatteleijn roept de wandelaars in de natuur op om een foto te maken als je iets bijzonders tegen komt. “Op waarneming.nl kun je een foto plaatsen als je iets moois of bijzonders in de natuur hebt gezien, bijvoorbeeld het eerste sneeuwklokje, of een uil”.

Deze site is onafhankelijk en allerlei natuurorganisaties zijn er bij aangesloten. Op de site kun je zien, en met jou ook de boswachters,  hoe de natuur zich ontwikkelt. Het is bijvoorbeeld interessant om te zien dat het voorjaar steeds vroeger begint. En, zoals dit jaar, hoe ontzettend geleidelijk de herfst in de winter overgaat.