Het is woensdag 14 juli als er extreem veel regen valt in de Belgische Ardennen, de Duitse Eifel én Zuid-Limburg. Het kost Kujtessa maar weinig moeite om een levendig beeld te schetsen van wat er op die beruchte dag precies gebeurde. ‘Het brak los vlak over de grens in Duitsland, dat bleek later op Tsunami niveau te zijn. We begonnen handdoeken door het hele huis neer te leggen. Elektrische apparaten legden we hogerop. Toen we het water in alle heftigheid binnen zagen stromen, zei ik tegen mijn man: die handdoekjes gaan echt niets doen!’

In een fractie van een seconde wisten zowel Kujtessa als Mike dat snel reageren de enige juiste reactie is. ‘We grepen onze fotoalbums en met onze hond snelden we ons naar de tweede etage. Die arme hond van ons was trouwens erg verbaasd. Hij was nooit eerder op de tweede etage geweest. Hij zat echt te kijken; wat is dit hier joh!?! Wie woont hier dan?! Hij was ook erg van slag. De hele nacht joelde hij en het water bleef maar stijgen.’ Uiteindelijk worden Kujtessa, Mike en de hond op de wagen getakeld door de brandweer.

Nu -ruim drie weken later- is het huis zo goed als leeg. De mergelwanden die het karakteristieke aangezicht vormen van het 19e -eeuwse pand liggen er zonder het levendige interieur van Kujtessa en Mike naakt en vereenzaamd bij. Experts lopen af en aan bij Kujtessa naar binnen om polshoogte te nemen van de opgelopen schade. Doordat mergel veel open poriën heeft, houdt het veel vocht vast. ‘Als een spons hebben die mergelmuren het water opgezogen. Er is een lange adem nodig om die muren weer te herstellen. Die experts komen alleen maar in ramphuizen, die weten niet hoe mooi de huizen die zij bezoeken ooit eens zijn geweest. Het feit dat we met ons huis bij BinnensteBuiten op televisie zijn geweest is dan echt een klein cadeautje. Je kan in de video goed zien hoe mooi het ooit was! Bovendien is het een geheugensteuntje. Nu weten we precies hoe we alles hadden ingericht. Al grijp ik deze kans wel aan om het hier en daar anders in te richten!’

Het is voor Kujtessa en haar gezin zeker geen makkelijke tijd geweest. Als eigenaren van een restaurant hebben ze twee lockdowns achter de rug.  Dat maakt deze overstroming nog meer een zeer onwelkome gast. Maar zegt Kujtessa optimistisch; ‘ik ben blij dat het water niet in het restaurant is gekomen.’ Uit deze woorden haal je direct hoe Kujtessa en Mike in het leven staan. Het glas is altijd halfvol.

En de hulp die ze uit hun directe omgeving krijgen benadrukt de saamhorigheid die in de buurt is ontstaan; juist op dit soort momenten. ‘De bakker brengt vlaai op eigen kosten naar het restaurant. Bedrijven verplaatsen de bouwvak om vast aan de slag te kunnen bij mensen. Echt mooi om mee te maken.’

Kujtessa wil nog wel even haar zoon Sam in het zonnetje zetten: ‘Wat ben ik trots op hem! Soms kan hij een luie puber zijn, maar dit keer niet! Hij is op de dag van de overstroming uit het raam geklommen om mensen te helpen die gestrand waren.’

De kleine dingen

Inmiddels pakt het gezin de draad weer op. Zoonlief is op vakantie met vrienden. En Kujtessa en haar man Mike kamperen in eigen huis en halen mondjesmaat de huiselijkheid weer terug in het pand. ‘We wonen nu op de bovenetage. Gister was echt een mooi moment: we kregen de tv en de stroom weer terug. Als kleine kinderen lagen we in bed tv te kijken. Het zijn de kleine dingen die je mist.’

Zoals met alles gaat het leven verder, maar de overstroming is bij de goedlachse Kujtessa niet volledig in de kouwe kleren gaan zitten. ‘Ik moet terugdenken aan hoe we met de zandzakken bezig waren. Onze 86-jarige buurman liep naar me toe en zei: Nou Kujtes bij jouw huis gebeurt het niet! Jij ligt lekker hoog. Deze man woont al 86 jaar in deze straat. Hij heeft alles hier zo’n beetje meegemaakt. Dus ik had er alle vertrouwen in, ik dacht deze man kan het weten!’

Het loopt echter anders. In een fractie van een seconde ziet Kujtessa samen met haar bejaarde buurman de Valkenburgse straten vollopen. ‘Mij gebeurt dit niet’ is een gedachte die vandaag de dag niet meer opgaat. ‘Wij zijn nog maar amper de puin aan het ruimen en je ziet het is weer raak! In China. In Londen. Weer in België! Het is belangrijk dat wij voor onszelf gaan zorgen. Tref de maatregelen die je kan treffen. Je weet nu wat kan gebeuren in een paar uur tijd.’

Maar voegt Kujtessa eraan toe: ‘Je moet er ook niet iedere seconde naar leven dat er iets kan gebeuren. Bereid je goed voor en laat het dan los; anders heb je geen leven.’