Ecosystemisch boeren

‘Laurens en ik zetten de menselijke intelligentie in om de natuur te dienen. Dat noemen wij ecosystemisch boeren. We hebben een tuin en een voedselproductiebedrijf via de ecosystemische filosofie. Simpel gezegd stellen we bij alles wat we doen onszelf de vraag: ‘Dien ik hier het ecosysteem mee?’ Voor mij is dat de aarde waarop we met z’n allen wonen. Als mensen zijn we afhankelijk van het welzijn van dit ecosysteem. Bijvoorbeeld wanneer het gaat om de luchtkwaliteit, de biodiversiteit en de natuur. Tegelijkertijd zijn we er onderdeel van, zo is alles met elkaar verbonden.’

Binnen deze filosofie leggen Anouk en Laurens zich toe op de voedselproductie en de menselijke behoefte aan onderdak. Op anderhalve hectare verbouwen ze zo efficiënt mogelijk uiteenlopende meerjarige gewassen. Met verschillende hoogtelagen kunnen meerdere soorten dicht op elkaar groeien. Wortels, aardbeien, pepermunt, kruisbessen, peren, pruimen, notenbomen en kastanjes vullen hun land.

‘We richten het zo in dat bij de bosranden, waar de zon komt, de lage gewassen groeien. In een piramidevorm wordt de akker opgebouwd zodat iedere soort zoveel mogelijk zon heeft,’ legt Anouk uit. ‘Vanuit onze visie boots je de natuur zo getrouw mogelijk na, alleen manipuleer je het systeem zo dat het meer voedsel opbrengt dan in een volledig natuurlijk systeem.’

Aanpassen aan de natuur

Boeren uit de omgeving reageren wisselend. Met name de jongere generatie boeren, voor wie schaalvergroting de norm werd, kan zich soms moeilijk verplaatsen in de ecosystemische visie. Bij de oudere generatie zit dat anders, zij werkten vroeger ook op kleine schaal. ‘Onze oude buurman vindt het prachtig en ziet er de meerwaarde van in. Hij weet hoe het is om zich naar de natuur te voegen.’

Winstgevend is hun werkwijze volgens de traditionele maatstaven nog niet. ‘Veel bomen dragen nog lang geen vruchten. Het gaat ons dan ook niet zozeer om de oogst, maar om te kijken of de ecosystemische visie haalbaar is. Onze accountant vraagt ons wel eens wanneer we rendabel gaan worden,’ lacht ze, ‘maar volgens onze visie waarin milieuschade verdisconteerd wordt in het begrip winst ik ben al rendabel als ik één appel kan oogsten. Ik heb dan nul negatieve invloed op de aarde én ik kan een appel eten.’

Terug naar de essentie

Hun leven ziet er nu heel anders uit dan een paar jaar geleden, in de dagen dat Anouk als een ware it-girl per cabrio door de straten van Amsterdam laveert. ‘Ik werkte bij een mediabedrijf en Laurens was grafisch ontwerper en programmeur van virtuele landschappen in computergames. Destijds kenden we elkaar nog niet. Onze carrières gingen goed en ook sociaal had ik het hartstikke druk. Feest na feest ging ik af.’ Hun levens zien er op papier fantastisch uit, maar toch gaat het mis. ‘We liepen tegelijkertijd allebei helemaal vast. Op het diepste punt van onze persoonlijke crises ontmoetten we elkaar. Alle dingen die wij daadwerkelijk belangrijk vinden konden we niet meer vinden in ons leven. Ik zat huilend op de bank en ook Laurens liep tegen een muur aan. De privileges die we verworven hadden voelden als ketens.’

Door naar binnen te keren vindt het stel uiteindelijk het antwoord. De liefde die ze voelen voor de natuur en de medemens gaf hen richting om deze nieuwe stap in te vullen. ‘Er is een enorme focus in ons leven gekomen: terug naar de essentie. Wat vinden wij belangrijk? Wat willen wij hier vormgeven? We hebben besloten dat we het leven willen vieren en de liefde voor de mens en de natuur. Laurens ontwerpt nog steeds landschappen, maar nu in het echt. Van zoveel achter de pc zitten werd hij niet gelukkig.’

Thuishaven

De rust die het stel vindt blijkt op anderen een aantrekkingskracht te hebben. Mensen komen om allerlei verschillende redenen. Een permanent ‘crisisbedje’ staat klaar voor wie het gevoel heeft vast te lopen, of gewoon even helemaal weg wil. Via mond-tot-mondreclame komen gasten aan het adres. Ook staan er een yurt op het groene terrein waarin tegen betaling overnacht kan worden.

‘In het begin kwamen er zoveel verschillende mensen op ons af, zoveel verschillende energieën. Dat was niet wat we wilden.’ De gasten blijken Laurens en Anouk te spiegelen. ‘Toen we zelf heel erg aan het zoeken waren kregen we ook mensen die erg aan het zoeken waren. Nu komen er steeds meer gelijkgestemden, mensen die behoefte hebben om hun leven zinvol in te vullen. We zijn heel bewust met de energie en de wereld bezig, en dat ervaar je op deze plek. Dat trekt mensen aan die op zoek zijn naar de zin van het leven.’

De meeste mensen willen een rondleiding en horen wat het stel doet. Ook zijn er workshops voor mensen die willen leren over de ecosystemische levenswijze. Anouk doet veel met natuurlijke materialen zoals schapenwol. Laurens werkt meestal met hout. Ook geven ze teken- en schilderworkshops.

Of Laurens en Anouks nieuwe levenswijze nog ooit rendabel gaat worden is afwachten. Voor hen zit de winst ergens anders: ‘Ik zou willen dat mensen zich realiseren dat iedere keuze een moment van kracht kan zijn. Door te kiezen om datgene te doen waar de aarde en de mens wel bij vaart. De economie is bij uitstek een systeem waarbij je de onderlinge verhoudingen kan verbeteren. Onze visie gaat ervanuit dat niet groei het criterium zou moeten zijn, maar welzijn. Welzijn voor mens, dier en natuur.’