Schelpen, Jetze is er dagelijks mee bezig. Naast zijn werk is het ook zijn passie. 'Ik leer nog steeds.' Na een maritieme studie werkt hij nu vijf jaar als zeegaand onderzoeker bij Wageningen Marine Research. De helft van het jaar zit hij op een schip en onderzoekt het leven en de natuur rond de Nederlandse kust. 'Ik voel me thuis op zee!' 

Spot de kokkel, mossel en mesheft

Wat kom je zoal tegen aan onze kust? 'De kokkel en mossel zijn typisch Nederlandse schelpen. Niet uniek, maar alom aanwezig. Het mesheft komt ook veel voor en die vallen door hun vorm altijd op tussen de andere schelpen op het strand.'

Genoeg schelpen voor de vogels

Op zee onderzoekt Jetze schelp- en schaaldieren en zeesterren: 'Zo tellen we jaarlijks hoeveel er van een bepaalde soort voorkomen in de 12-mijlszone (Nederlandse territoriale zee, red.). Dit kan de overheid gebruiken om de quota voor de visserij vast te stellen. Daarbij wordt soms rekening gehouden met de hoeveelheid schelpdieren die nodig is als voedsel voor vogels. In de Oosterschelde bijvoorbeeld gaan de scholeksters voor. Wat overblijft mag bevist worden.'

Spisula: lekker of niet?

Zo’n onderzoek levert interessante informatie op. Bijvoorbeeld over de huidige, gezonde stand van de spisula. Jetze: 'In de jaren 90 werd op deze schelp veel gevist in Nederland, maar doordat het slecht ging met de Spisula werd deze visserij jarenlang gesloten. Nu de stand de laatste vijf jaar weer aan alle maatstaven voldoet ziet helaas niemand in Nederland deze schelp op z’n bord. Je moet echt goed zoeken om een restaurant te vinden die Spisula op het menu heeft staan, laat staan dat je de schelp bij je lokale vishandel aantreft. Het meeste wordt geëxporteerd naar België, naar Zuid-Europa en nog verder weg. Beter, voor vissers en het milieu, zou het zijn als dit schelpdier ook lokaal, dus in Nederland gegeten zou worden. De huidige visserij is daarom gekoppeld aan onderzoek, waarin we nagaan hoe er verantwoord op Spisula gevist kan worden en hoe de keten, van zeebodem naar bord, zo kort mogelijk gemaakt kan worden.'

Neem je schelpenkaart mee naar het strand!

De schelpen die je op de Nederlandse stranden tegenkomt zijn vaak oud, honderden en soms zelfs miljoenen jaren oud. Meestal is dat aan de kleur of de vorm af te lezen. Jetze raadt iedereen aan een schelpenkaart mee te nemen naar het strand: 'Ik weet zeker dat er een wereld voor je open gaat. Schelpen spreken sowieso tot de verbeelding, wie heeft er nou niet als klein kind schelpen gezocht op het strand? Als je wilt kan je dat naar een nieuw level brengen als je meer over schelpen leert.' Aan het einde van deze pagina vind je een schelpenkaart!

Hap-slik-weg!

'Een enkele keer ontdek ik iets aparts. Zoals laatst over hoe kamster (een soort zeester, red.) schelpdieren eet. Hij eet ze in z’n geheel op en verstikt het dier in z’n maag. Dan gaat de schelp een beetje openstaan, eet hij het vlees op en spuugt ie de schelp weer uit. Ik wist dit nog niet en ik raak dan heel enthousiast over deze ontdekking die voor mij nieuw is.'

Massa aangespoelde zeesterren

Zeesterren waren afgelopen winter een paar keer in het nieuws omdat ze op diverse plekken langs de kust in grote getale aangespoeld waren. Het is een fenomeen dat vaker voorkomt. Jetze: 'Zeesterren lopen met zuignapjes over de bodem. Als het kouder is of stormt spoelen ze los van de bodem, als ze eenmaal los zijn is er geen houden meer aan. In de winter gebeurt dat wel eens, ook bij schelpdieren. Dat is een paar dagen en dat is weer voorbij. Het is een combinatie van windrichting, stroming en temperatuur.'

Fantastisch werk

Op de vraag waarom hij zijn werk fantastisch vind kan Jetze kort zijn: 'Het mooie van werken op zee is dat het altijd anders is, naast de nodige onderzoeken maak je niet heel veel mee, en toch -omdat je midden in de natuur zit- maak je veel mee. Het is elke dag een feestje.'