Is patat duurzaam? Indirect wel! Zeebiologen Malenthe Teunis, Wouter Lengkeek en Karin Didderen ontwikkelen biologisch afbreekbare matten van reststromen uit de Nederlandse patatindustrie. Deze matten ondersteunen de groei van jonge plantjes rond de kustlijn waardoor de natuur herstelt.
In de afgelopen eeuw is wereldwijd 65% van de waterrijke natuur gedegradeerd of zelfs verloren gegaan. Malenthe, Wouter en Karin werken voor BESE b.v. dat zich sinds 2018 op wereldwijde schaal richt op het succesvol herstellen van natuurgebieden om dit percentage terug te brengen. De producten die ze ontwerpen zijn gemaakt van reststromen uit de patatindustrie. Het zetmeel wat ze hiervoor gebruiken maakt de matten biologisch afbreekbaar.

Alternatief voor plastic

De matten geven houvast aan de prille planten aan de kustlijn, zodat ze door deze ondersteuning kunnen groeien. Op dit moment bestaat nog veel van dit materiaal voor natuurherstel uit beton of plastic. Omdat dit niet afbreekbare materialen zijn zorgen ze voor vervuiling van de grond en verontreinigd water voor volgende generaties. ‘In eerste instantie waren de matten gemaakt van plastic. Maar omdat de matten in de Waddenzee liggen, dat onderdeel is van de Werelderfgoedlijst is het nogal scheef om daar meer plastic in te leggen. We zochten antwoord op de vraag: is er een bio-afbreekbare variant mogelijk? Het heeft uiteindelijk twee jaar geduurd totdat we deze matten van zetmeel hebben ontwikkeld’, vertelt Malenthe. 
 

Dankzij bio-afbreekbare tie-raps wordt het herstel van het koraal ondersteund
Malenthe Teunis, zeebioloog

Van Amerika tot aan Australië

De matten zorgen niet alleen voor het herstel van de Nederlandse kustlijn. Malenthe en haar team delen deze kennis met universiteiten van over de hele wereld. ‘Inmiddels hebben we naast Nederland projecten door heel Europa, in Amerika en Australië. In Australië zijn we ook bezig met het herstel van de mangroves en koraalriffen. Van hetzelfde materiaal waarmee we de matten maken, ontwikkelen we nu tie-wraps. Zo worden dode stukjes koraal vastgezet door bio-afbreekbare tie-raps aan goede, nog levende stukjes, waardoor het koraal zich kan herstellen. Dus zonder plastic in het systeem wordt het koraal ondersteund', vertelt Malenthe. 

Natuurherstel heeft tijd nodig

Het natuurherstel dankzij deze bio-afbreekbare matten en tie-wraps, gaat weliswaar niet van de een op andere dag. ‘De duur van het natuurherstel is afhankelijk van de omgeving en in welk systeem je het plaatst. Bij de juiste condities gaat het herstel simpelweg een stuk sneller. Natuurherstel heeft over het algemeen veel tijd nodig. Een mangroveboom bijvoorbeeld, die staat er niet zomaar’, legt Malenthe uit. Ondanks de tijd die natuurherstel nodig heeft, kunnen de zeebiologen in ieder geval genoeg vooruit met het materiaal om de matten te maken. Dus op de vraag of deze bijzondere matten een patatje duurzaam maken, durft Malenthe niet volmondig ja op te zeggen. ‘Het lijkt me niet heel duurzaam als alle mensen dik worden van veel patat. En vooralsnog hebben we genoeg materiaal om mee te werken, dus dat is gelukkig geen issue!’.

10 minuten