Want ze hadden ooit een missie: het bouwen van energieneutrale huizen. ‘Om de hele wereld te laten zien dat duurzaam bouwen helemaal niet duur hoeft te zijn en zo wellicht de klimaatcrisis op tijd af te kunnen wenden.’ In de jaren negentig ontwerpt Hendrik, die dan nog werkzaam is als docent levensbeschouwing, in zijn vrije tijd het duurzame vakantiepark De Leguanen van Stavoren in Friesland. De negen kleurrijke villa’s zijn gebouwd van duurzame materialen en met nul op de meter volledig energieneutraal. Het project krijgt internationale aandacht en daarmee lijkt de missie van Hendrik en Elsa geslaagd.

Duurzame droomvilla

Ze hebben de smaak te pakken en kopen een stuk grond in het Groningse Zuidhorn waar ze beginnen aan een nieuwe avontuur; hun eigen droomhuis. Met een woonkamer van maar liefst honderd vierkante meter, dertien slaapkamers, twaalf Griekse zuilen en een zelf ontworpen plafondversiering geënt op schilderingen in de Weense opera. Maar belangrijker: Het huis is gemaakt van duurzame materialen zoals hout en leem en voorzien van warmtepomp, zonnepanelen en papieren isolatie in de wanden. ‘Dit huis was werkelijk een duurzaamheidspaleis. Met pijn in het hart hebben we het vorig jaar geleden verkocht. Onze dochters vlogen uit om te gaan studeren in de Randstad. En voor ons tweeën was dit huis wel echt aan de grote kant’, vertelt Hendrik. En dus gaan ze op zoek naar een nieuwe stek.

Elf meter boven de zeespiegel

Het wordt ’t Harde in Gelderland. Elf meter boven de zeespiegel. Een belangrijk detail. Want zo idealistisch, hoopvol en gedreven ze in de jaren negentig nog zijn, zo sceptisch zijn ze nu. ‘In die tijd dachten we nog dat we het klimaatprobleem konden oplossen. Als we met zijn allen maar duurzaam zouden gaan bouwen en wonen. Maar daar geloven we nu niet meer in. De klimaatverandering laat nu al zijn sporen na, en het is te laat om daar echt nog iets aan te kunnen doen. En dus zitten wij het liefst zo hoog en droog mogelijk.’ Niet dat zij écht verwachten dat Nederland in de komende twintig jaar onder water komt te staan. ‘Maar we vinden het toch een prettig idee’.

Een jaar geleden kopen zij ‘De Lork’, zoals de Gelderse bungalow dan nog heet. Vernoemd naar de tuin vol lorken oftewel lariksbomen, die het huis een wat donkere ontoegankelijke aanblik geven. Maar Hendrik en Elsa zien mogelijkheden. ‘De meest duurzame manier van bouwen is tenslotte ver-bouwen.  En daar leent zo’n bungalow zich uitstekend voor. ‘Het is lekker vierkant, en laag. Alles is op de begane grond dus je kunt met één laddertje overal bij.’ Ze beginnen met het kappen van meer dan negentig bomen. Het hout wordt gebruikt om een isolatieschil om de bungalow te realiseren.

Larikshout om het huis te isoleren

‘Huizen uit de jaren ’60 zijn echt verschrikkelijk slecht geïsoleerd. Voor de oliecrisis was men daar gewoon totaal niet mee bezig’, legt Elsa uit. ‘Maar gelukkig stonden hier genoeg bomen om de hele woning mee in te pakken. En doordat er in larikshout veel hars zit, blijft het veel langer goed dan bijvoorbeeld vuren of grenen.’ Met het voorjaar in aantocht worden op de plekken waar bomen zijn gekapt nieuwe bomen geplant. ‘We kiezen voor veel fruitbomen, omdat we in de toekomst ook zoveel mogelijk zelfvoorzienend willen zijn. Binnenkort hebben we behalve zonne-energie en een waterbron hopelijk ook ons eigen voedsel.’

We voelen ons hier thuis

Hendrik en Elsa geloven niet meer dat ze met hun bouwprojecten de wereld kunnen redden. Maar het maakt hen niet minder trots. ‘We hebben dit keer alles zelf gedaan’, zegt Hendrik, die geen achtergrond heeft in de bouwkunde en naar eigen zeggen volledig autodidact is. ‘Mijn vader was predikant en heeft me tussen de regels door ook leren timmeren.’ Volgens Elsa zorgen de  natuurlijke materialen tenslotte ook binnen voor een fijne en warme sfeer. ‘We voelen ons hier thuis.’ En daarmee zou het wel eens het laatste zelfbouw project kunnen zijn van deze twee klimaatpioniers.