Na tien verhuizingen hebben Chris en Gea eindelijk hun droomhuis gevonden: een middeleeuwse stins uit 1485. Zij wonen daar met hun drie kinderen, midden in het centrum van het Friese Franeker. Door een moderne trappen-constructie wordt nieuw met oud gecombineerd. Het bijzondere huis zit vol verhalen.

Een rijke geschiedenis
In 1485 wordt het huis voor het eerst bewoond door Juw van Dekema, waar het huis zijn naam aan ontleent. Dekema fungeert in die tijd als potestaat van Friesland. In deze speciale rol mag hij mensen tot ridders slaan. Dit voorrecht (het zogenaamde Karelsprivilege) krijgt Dekema van Karel de Grote voor zijn rol als legeraanvoerder van Friesland. Later wordt het Dekemahuis gebruikt als gemeentehuis en bewonen professoren van de Universiteit van Franeker het historische gebouw.

Tot vandaag de dag huist het pand bijzondere bewoners. Zo is Gea uitgeroepen tot Froulju fan Fryslân (Vrouw van Friesland) vanwege haar maatschappelijke vrijwilligerswerk. Ze werkt als vrijwilliger voor KWF en Stichting Present, ze werkt met Syrische vluchtelingen en ze heeft veel evenementen georganiseerd voor goede doelen.Als dank voor haar werk is er in Leeuwarden een standbeeld van haar neergezet. ‘Echt een heel gek onwerkelijk idee dat ik een eigen standbeeld heb, maar ontzettend leuk. Vaak zie je alleen standbeelden van mannen. Froulju fan Fryslân is in het leven geroepen om vrouwen die zich inzetten voor de maatschappij een podium te geven’, vertelt Gea.

Foto: Marjon Lukje

Gea mag zichzelf ook Ster van Franeker noemen. Dat is een jaarlijkse onderscheiding voor iemand die zich inzet voor de lokale maatschappij. Daarvoor krijgt ze van de burgemeester een oorkonde en bijhorende lepel. ‘Ik hou er niet van om te pronken, maar ik ben ontzettend dankbaar voor de beloning. Alles wat je aandacht geeft groeit. Je inzetten voor een ander is prachtig om te doen’.

Alles wat je aandacht geeft groeit
Bewoner Gea Smits

Kerst en het geloof
Chris is ontzettend trots op Gea vanwege haar bijzondere prestaties. ‘Ze laat zien hoe wij als christenen in het leven staan: Er zijn voor elkaar, iets doen voor elkaar. We zijn gelovig, dat is belangrijk voor ons. Vooral in deze tijd. Kerst is voor ons de start van een nieuw christelijk jaar. Een moment van hoop en licht in de wereld’, aldus Chris. De kerstboom vol lampjes, engelen en ballen naast hem pronkt in de woonkamer. ‘De originele houten vloer is net zo oud als het huis. Dat is toch bijzonder dat die er nog in ligt? Echt prachtig die lange brede planken’, vindt Gea.

Via het stalen trappenhuis in de gang loop je zo naar de slaapkamer van Gea en Chris. ‘Het huis heeft meer dan honderd traptreden, dus we bewegen genoeg’, zegt Chris. In de ruime slaapkamer vallen gelijk de sierlijke gebinten op uit 1485. ‘In bed kijk je naar de gebinten in het plafond. Echt zo magnifiek mooi. Je hebt geen tv nodig op deze slaapkamer. Het is zo bijzonder om in een huis te wonen met zo veel verhalen. Als deze balken toch eens konden praten, fantastisch’, vindt Gea.

‘Achter het ossenbloedrode raam is de slaapkamer van onze dochter Lysanne. Onze zoons willen helaas niet meewerken aan het programma. Die willen liever niet in de aandacht, dus die kamers blijven dicht.’ Lysanne is erg blij met haar grote slaapkamer. ‘Ze heeft hierboven zelfs haar eigen badkamer met toilet én jacuzzi. Welke veertienjarige heeft dat nou?! En natuurlijk staat hier ook een mooie kerstboom’, zegt ze met een glimlach. De wand met oude kloostermoppen achter de kerstboom maken de kamer stoer. ‘Voorlopig hoeft ze hier nog niet weg. En als ze gaat studeren kan ze mooi op kamers bij haar ouders.’

Ondergrondse keldergang
Onder het huis zitten twee oude kelders. In een van de kelders stampt Gea hard op de grond. ‘Kijk hier klinkt het hol onder de grond. Het verhaal gaat dat er onder ons huis een gang loopt die onder de stad doorgaat. Waarschijnlijk werd deze vroeger gebruikt als vluchtroute. Of het echt waar is weten we niet, dat gaan we nog uitzoeken. Het is in ieder geval weer een bijzonder verhaal dat goed past bij het huis.’

Gastenverblijf
In het gastenverblijf is het interieur een mix van klassiek, authentiek, chic en een beetje tijdloos.‘We hebben in dit huis zoveel ruimte over, dat we hebben besloten om een fijn gastenverblijf te maken. Deze stijl vind ik persoonlijk het mooist. De stoeltjes en het tafeltje heb ik bij de kringloop vandaan, samen met de grote boekenwand en het prachtig houten plafond is dit een heerlijke plek om te slapen.’

Chris is nu veel thuis, maar werkt normaal als piloot. ‘Als ik ’s nachts thuiskom van een vlucht, dan til ik mijn rolkoffer op omdat het anders te veel lawaai maakt op straat vanwege de keitjes. Dan loop ik langzaam naar het huis en denk ik: Wauw, wat wonen wij toch op een unieke plek in een fantastisch mooi gebouw.’

Geschreven door
Leon Siliakus
Datum