Herkenning
Met gemiddeld zo’n 15 cm lengte en lange poten is de tapuit een middelgrote zangvogel. Het mannetje dost zich uit in een verenkleed van wit, zwart en grijs terwijl het vrouwtje in zachtbeige verschijnt. Hun spitse insectensnavel produceert scherpe fluittonen afgewisseld met een korte, krassende zang.
Vogeltrek
De tapuit is (zover bekend) de verst trekkende zangvogel. Tapuiten uit Alaska vliegen via Azië naar Afrika. Populaties uit Canada, Groenland en IJsland nemen de Atlantische route naar Afrika.
Leefwijze
Buiten Afrika leven tapuiten het liefst op de grond: in duinen en op insectenrijke heides zoeken ze naar holen om in de broeden. Populair is het konijnenhol, dat door de afname van wilde konijnen in Nederland steeds schaarser wordt. In Afrika overwinteren ze op de savannes van onder andere Mali, Niger en Ethiopië.
Kijktip
Wil je de tapuit in het echt zien? Op de Waddeneilanden heb je in het voorjaar en de late zomer de grootste kans er een in je kijker te krijgen.
Tapuiten zijn op de grond levende vogels van duinen en heidevelden, in het buitenland ook van droge graslanden, hoogvenen, rotsige hellingen en toendra's. Tapuiten zijn trekvogels en overwinteren op de Afrikaanse savannen. Tapuiten broeden in holen, vaak een konijnenhol.
Rennen-stoppen-pikken
Via een techniek van 'rennen-stoppen-pikken' grist deze snelle loper rozenkevers, vlinderrupsen, vliegen, spinnen en sprinkhanen uit de aarde die met hun ogen en oren detecteren. Broeden gebeurt tussen april en juni. Met één tot twee nesten van vier tot zes eieren houdt de tapuit het behapbaar.
Status
In Nederland gaat het niet goed met de tapuit, hij staat dan ook op de rode lijst. Waar er rond 1975 nog 2000 paartjes in ons land broedden, waren dat er in 2012 nog maximaal 290. In Limburg, Noord-Brabant en delen van de kust wordt de soort helemaal niet meer gezien. Ook in de rest van Europa is de tapuit een van de snelst afnemende soorten. De kelderende Nederlandse tapuitenpopulatie is het gevolg van stikstofbemesting, de teruglopende konijnenstand en verstoring door toegenomen recreatie. Door samen met lokale partijen het leefgebied van de tapuit te herstellen probeert de Vogelbescherming het tij te teren.
Wil je meer weten over de tapuit en wil je weten wat jij kan doen om deze vogel te beschermen? Ga naar de website van Vogelbescherming Nederland en zie wat jij kan doen.
De vogel van september
In Uitvogelen met Camilla licht Camilla Dreef iedere maand een bijzondere vogel uit. Stap voor stap maak je kennis met de verschillende vogelsoorten die Nederland rijk is en leer je de kneepjes van het vogelaarsvak. In september is het de beurt aan de tapuit.
Bekijk de video
Deze serie wordt mede mogelijk gemaakt door Vogelbescherming Nederland.
