Zo pakt Wyke het aan!

'De Calvinist in mij had besloten de verwarming niet meer aan te zetten. Ook niet op de koudste dagen van het jaar. Uit principe en omdat ik ergens had gelezen dat we door de jaren verwende watjes waren geworden die nergens meer tegenop gewassen waren. Terwijl je prima kan wennen aan de kou. Een goede tijd om dat te trainen, is juist in deze overgangsperiode: als de dagen korter worden en de blaadjes voorzichtig van de bomen vallen, maar je nog wel zonder jas naar buiten kan zonder daar iets aan over te houden. En dus zat ik me tijdens een paar uitzonderlijk koude dagen in september koppig te verbijten met een kop thee in de hand en een dik vest aan. De hele dag stil achter je bureau zitten werken terwijl de thermostaat 15 graden aanwijst, valt nog niet mee.'

Jeugdsentiment

'​​​​​​Ik dacht aan de verhalen van mijn moeder, die als kind op winterochtenden wakker werd met ijs op de dekens. En ik dacht aan mijn eigen jeugd, waarin de ijsbloemen ’s ochtends op de ramen stonden en ik uit bed sprong om ze met mijn hete adem te laten smelten. Misschien komt het omdat ik in december geboren ben, maar stiekem verheug ik me op de knisperende kou van kraakheldere winterdagen waarop de nachten weer langzaam korter worden.'

Bevroren wasgoed aan de lijn?

'Dat gezegd hebbende, stuitte ik in mijn fanatisme op een geheel nieuw winterprobleem. De was. Want de was, zo kwam ik achter, wordt in een huis waar het binnen 15 graden is en het buiten miezert, gewoon niet droog. Of althans, het duurt daaaaagen voordat de punten van je dekbedovertrek en de boord van je spijkerbroek acceptabel aanvoelen. 

Sinds een tijdje volg ik Jonna Jinton op Instagram: een Zweedse die het stadse leven verruilde voor een bestaan in het afgelegen Noorden, waar de dagen in de zomer eindeloos lang zijn, maar waar de zon in de wintermaanden niet aan de horizon verschijnt. Het humoristische filmpje waarin ze laat zien hoe ze in het hoge Noorden de was doen, is één van haar succesnummers en is bijna een miljoen keer bekeken.

Het ritueel begint met het zagen van een gat in het ijs. Met vuurrode handen doet ze -met behulp van een wasbord- de was in het meer. Daarna baant ze zich een weg door een pak sneeuw dat tot haar middel reikt om de was op te hangen. Buiten. Terwijl het sneeuwt. Dat is nog eens iets anders dan de puzzel hoe je was binnen droog wordt in een stadse woning waar de verwarming uit is en de temperatuur niet boven de 15 graden uit piept.'

Binnen drogen? Gooi daarna je ramen open!

'Drogende was zorgt voor vochtige lucht en vochtige lucht is moeilijker te verwarmen dan droge lucht. Om dat vocht weer uit de lucht te krijgen, zijn er twee opties: nadat de was (eindelijk) droog is het raam openzetten en ventileren (waardoor het binnen nog kouder wordt). Of de verwarming alsnog aanzetten, wat ik voorlopig dus koppig blijf weigeren. Ook dan is ventileren nadat de was droog is aan te raden trouwens. Een andere optie is de was -net als in de zomer- buiten laten drogen.  

Laatst zag ik dat ze in Frankrijk en België naast het weerbericht ook een energiebericht uitzenden. Als we weten wanneer de zon het hardst schijnt en de wind het hardst waait, kunnen we onze apparaten laten draaien op de momenten dat de meeste stroom opgewekt wordt. Dat is voordeliger. Wat me op het idee bracht om het doen van de was ook meer af te stemmen op het weerbericht.'

De was buiten drogen kan prima, maar duurt langer

'Als het droog en zonnig is, kan de was namelijk prima buiten hangen – ook als het wat kouder is dan nu. Toegegeven: het droogt wat trager, maar daar krijg je dan wel dat frisse, lentegevoel voor terug als je de was weer binnen haalt. Bovendien slijt je kleding minder snel als je het aan de waslijn hangt in plaats van in de droger stopt. Dat geldt trouwens ook voor de wasmachine: minder vaak wassen is beter voor je kleding, je energierekening en het milieu. De vraag is dus of dat shirt na één keer dragen überhaupt gewassen moet worden of dat je het -eventueel na een nachtje buiten luchten of meestomen tijdens het douchen- nog best een keer aan kan.'