Mijn moeder werd als tiener min of meer overvallen door haar eerste menstruatie. Het was het eind van de jaren ’50 en niemand had haar voorbereid op wat komen ging. Zo voelde ik me een beetje toen ik voor het eerst overgangsklachten kreeg. Ik had geen idee.

Lange tijd had ik een heel naïef beeld van die overgang. Iets met opvliegers, nachtzweten en je menstruatie die -wellicht na enige onregelmatigheid- er op een dag gewoon mee stopte. Dat laatste leek me overigens prima, want hoewel ik eigenlijk nooit klachten had, was ik wel een beetje klaar met die maandelijkse bloedingen en het bijbehorend ongemak. Little did I know.

Want dat er bij de overgang ook symptomen komen kijken als heftige bloedingen, doorlekken, krampen, angststoornissen, depressies, slaapproblemen, pijnlijke gewrichten, duizelingen, concentratieproblemen, vergeetachtigheid en klachten die op een burn-out lijken? Daar had ik nog nooit van gehoord. Terwijl dat juist de symptomen zijn die je dagelijkse leven en carrière behoorlijk in de war kunnen schoppen, zo bleek ook uit de nieuwskoppen deze week naar aanleiding van het onderzoek van CBS en TNO.

Meer dan de helft van de vrouwen heeft last van overgangsklachten op het werk. Dat kost de economie geld. Maar belangrijker nog: miljoenen vrouwen lijden in stilte. Want dat je helemaal leegbloedt en elk half uur je tampon moet verwisselen, is nou eenmaal niet bepaald een sexy onderwerp voor bij het koffieapparaat op kantoor.

Er heerst nog steeds een behoorlijk taboe op de overgang
Is het tijd voor menstruatie- en overgangsverlof?
Choices

Er heerst nog steeds een behoorlijk taboe op de overgang. En al doen actrices Isa Hoes en Medina Schuurman al jaren hun best om het onderwerp uit het verdomhoekje te halen, eigenlijk ligt het pas nu voor het eerst als open gespreksonderwerp op tafel. Met de nodige strubbelingen en adem-hap-momenten, dat wel.  

Zo hoorde ik een (vrouwelijke) presentator op Radio 1 zeggen dat werkgevers ons zien aankomen met ons menstruatieverlof, zwangerschappen en dan ook nog eens die overgang. Het schetst niet bepaald een aantrekkelijk plaatje voor een werknemer. Een (mannelijke) gast had het op diezelfde zender steevast over ‘oudere vrouwen’, alsof het hier over een marginale groep gaat die aan het einde van hun carrière staat, terwijl vrouwen al vanaf hun 40e symptomen kunnen krijgen. Helemaal los van het feit dat de overgang als zodanig niet alleen van vrouwen, maar ook van mannen is. We maken immers deel uit van dezelfde maatschappij waarin we samenleven.

Wat me op het volgende brengt: wordt het niet eens tijd dat we ons werkende bestaan op een andere, meer duurzame manier gaan inrichten? Want de manier waarop we nu werken zorgt er niet alleen voor dat miljoenen vrouwen in stilte lijden, maar brengt ook voor mannen de nodige strubbelingen met zich mee. We worden geacht elk uur van de dag, elke dag van de week en elke maand van het jaar op hetzelfde niveau te werken en te presteren. Als we hoofdpijn hebben, nemen we een aspirientje. En als we moe zijn, drinken we een extra kop koffie. Daarmee negeren we de signalen van ons lijf, met hoge burn-out cijfers tot gevolg. 

In Spanje, Japan, Zuid-Korea, Indonesië en Taiwan is menstruatie- of overgangsverlof doodnormaal

Als we onze blik 180 graden draaien, kunnen we de hormonale cyclus van de vrouw niet alleen als last zien, maar als inspiratiebron. Zo barst een vrouw van de energie tijdens haar ovulatie, terwijl ze tijdens de menstruatie juist meer rust moet nemen. Dat ritme zie je ook terug in de seizoenen. In de zomer zijn de dagen langer en hebben we vaak meer energie (om hard te werken en de oogst binnen te halen), terwijl we in de wintermaanden juist liever wat meer rust pakken en kortere werkdagen draaien (zodat we na onze ‘winterslaap’ weer opgeladen zijn voor de zomer).

Maar misschien ben ik een dromer. Al biedt het hoop dat in sommige landen (Nieuw-Zeeland) welzijn boven welvaart gesteld wordt en in andere landen (Spanje, Japan, Zuid-Korea, Indonesië, Taiwan en Zambia) menstruatie- of overgangsverlof als doodnormaal gezien wordt.

BinnensteBuiten en het platform hetkanWEL delen hun missie om zoveel mogelijk mensen te inspireren om op een toegankelijke manier bewuster te leven. Wyke en Asceline gidsen ons in de vorm van een tweewekelijks column door de de wereld van duurzaamheid.