Met verre reizen en een timide karakter is hij onder duiven de vreemde eend in de bijt: de zomertortel. Tussen eind april en begin mei landt deze vogel op Hollandse bodem. Uitvogelen met Camilla vertelt je deze maand alles over deze mysterieuze bezoeker.

Herkenning
Een omvang van 25 tot 27 centimeter maakt de tortelduif de kleinste duif van ons land. Onderscheidend zijn de zwart-witte strepen op de hals, de roodbruine kleur van de rug en vleugels en een staart die eindigt in een witte band. Dit alles op een achtergrondkleur van blauwgrijs. Uit het kleine lijfje klinkt een spinnend, diep gekoer, waarmee het schuwe dier zijn locatie verraadt.

zomertortel

Leefwijze
Zomertortels zijn de enige in Nederland voorkomende duiven die naar het zuiden trekken. In september en oktober vliegen ze via de kust naar tropisch West-Afrika om in het voorjaar weer terug te keren. Broeden gebeurt aan het begin van de zomer op Hollandse bodem. Het menu van de volwassen zomertortel bestaat uit zaden en granen, met af en toe kruiden of een knapperig insect.

Kijktip
De zomertortel spotten? Spits dan je oren voor het diepe gekoer!

Broeden
Jaarlijks brengt een koppel twee tot drie legsels van meestal twee eieren groot. Dit gebeurt in grote struiken, aan bosranden of in jong, open bos.

Status
Met de zomertortel gaat het slecht. Sinds de jaren zeventig nam deze soort in West-Europa af met maar liefst 85 procent en werd deze algemene soort een schaarse broedvogel. In 2014 had Nederland slechts 1200 tot 1400 broedparen. De zomertortel staat daarom op de Rode Lijst.

De oorzaak van de achteruitgang ligt bij verandering in het landschap in zowel Europa als West-Afrika. De zomertortel heeft baat bij aanwezigheid van hoge dichte struiken voor het broeden en graanakkers en kruidenlandschap voor de voedselvoorziening. Door intensivering van de landbouw is dit type landschap zeldzaam geworden. De graanteelt is grotendeels uit Nederland verdwenen. Ook tijdens de trek heeft de zomertortel het moeilijk, doordat hij in Frankrijk, Portugal en Spanje bejaagd wordt. Jaarlijks worden zo’n twee miljoen zomertortels uit de lucht geschoten.

Wat kun je doen?
Wie een flinke lap grond bezit kan het verschil maken door ruimte te maken voor struwelen en kruidenlandschap. De Vogelbescherming zet zich in voor de zomertortel door in internationale samenwerking het overwinteringsgebied van de zomertortel te verbeteren met de aanplant van bomen en het streven naar een jachtverbod. Ook in Nederland zet de Vogelbescherming zich in door erfbewoners voor te lichten over vogelvriendelijke landschapsinrichting. Weidevogelboeren demonstreren namens de Vogelbescherming dat natuurvriendelijke landbouw mogelijk is.

Uitvogelen met Camilla op YouTube

Op het YouTubekanaal van BinnensteBuiten neemt Camilla je mee de natuur in, op zoek naar de zomertortel.

Bekijk de video