Na de Eerste Wereldoorlog was deze groeve heel belangrijk voor Nederland. Uit de kalksteen werd zo'n 100 jaar lang cement gemaakt en dat maakte Nederland onafhankelijk van bouwstoffen. Heel veel huizen zijn hiermee gebouwd.
Je hoort alleen nog kikkers
In 2009 gaat het roer om: er komt een plan van transformatie om de groeve terug te geven aan de natuur. In 2018 stopt de fabriek en ligt de mergelwinning stil. ‘Je zag het gebied met de maand veranderen’, zegt boswachter José Hermens. ‘Water kwam langs de wanden naar beneden, er liep een vos en we zagen steeds meer vogels. Elke dag was het anders en dat is nog steeds. Het is altijd een verrassing als je hier komt.’
Door de ogen van kikkers en watervlooitjes groeien hier hele onderwaterwouden
Een helderblauw meer
In het oog springt het meer. Zo helderblauw dat het daardoor bijna een zonnige vakantiebestemming lijkt. Ecoloog Gaby Bollen: ‘Er komen veel waterpartijen bij elkaar. Regenwater, diep grondwater, water uit de wanden en van andere plekken in de groeve. Door het gesteente wordt dat gefilterd en daarom is het nu zo blauw. Als hier meer planten gaan groeien, eenden scharrelen en vissen voorkomen, krijg je straks een meer groene kleur.’ In de net opgeleverde groeve, leven nu ook al veel bijzondere planten en algen. ‘Op de bodem zien we bossen vol kranswier. Dat is heel bijzonder en door de ogen van watervlooitjes, vlo-kreeftjes en kikkers eigenlijk hele onderwaterwouden.’
5-sterren oehoe hotel
Sinds 1997 huist hier ook een van de grootste uilen ter wereld: de oehoe. Ondanks de lawaaiige machines in de fabriek die toen nog volop draaiden bleven de uilen terugkomen. ‘Dat maakte ze niet uit, elk jaar kregen ze hier opnieuw jongen’, zegt boswachter José Hermens. 'De oehoe vallei is sinds 2010 onder beheer van Natuurmonumenten en met hulp van schapen en vrijwilligers een natuurparadijsje geworden!' De uilen accommodatie kreeg al eerder een flinke upgrade. Van broeden in de mergelgangen kregen de oehoe's een plek op een absolute A-locatie. ‘Een abseiler heeft toen een hele vensterbank gemaakt, zodat ze in de zon kunnen zitten en in nissen kunnen broeden. Daar kan niemand bijkomen; geen mens, marter of vos. Eigenlijk een 5-sterren oehoe hotel!
Spelen in de groeve
Toen de groeve in 2017 openging voor publiek, liepen we massaal het gebied plat! In zeven weken tijd, kwamen hier 70.000 mensen langs om te zwemmen en op het strand te ontspannen. Dat liep de spuigaten uit, dus werd het strand gesloten. Wandelen in het gebied kan nog wel.' Wil je hier een kijkje nemen? Check hier de route van Natuurmonumenten!