1. Vermijd fast fashion
Fast fashion is het grootste probleem in de kledingindustrie. Zo snel mogelijk, zo veel mogelijk voor zo weinig mogelijk: het heeft alleen maar nadelen. Enorme milieuschade doordat de aarde wordt leeg gezogen om de vele grondstoffen te leveren, rivieren vervuilen en verkleuren door het lozen van verfwater, stranden die vol liggen met gedumpte polyester kleren. Miljoenen vrouwen die ellenlange dagen moeten werken voor te weinig loon om aan de lopende band voor ons het nieuwste trenditem te maken. Tops en shirts van steeds lagere kwaliteit die snel verwassen en uiteindelijk achter in onze kast belanden. Dan was het dus allemaal voor niks. Koop het niet.
2. Je hoeft niet steeds iets nieuws aan
Het idee dat we vaak iets nieuws aan moeten is onzin. Dat we er alleen bij horen, gelukkig worden, aantrekkelijk lijken, professioneel overkomen of succesvol zijn als we iets nieuws aan hebben is ons aangepraat om meer kleren te kopen. Het omgekeerde zou de norm moeten zijn. Vaak hetzelfde dragen betekent dat je geeft om de wereld en mensen, dat je kwaliteit belangrijk vindt, dat je goede smaak hebt en weet wie je bent, bijvoorbeeld. Ik trek in BinnensteBuiten vaak hetzelfde aan (ik draag in alle items bijvoorbeeld dezelfde broek, is dat je weleens opgevallen?), juist om hiertegen in te gaan. Doe je mee?
3. Gebruik je stem
Herken je dit compliment? ‘Wat een leuke trui! Heb je die nieuw?’ Je hebt hem vast eens gekregen, en misschien geef je hem zelf weleens. Met dit soort uitspraken geven we zelf door dat we waardering waard zijn als we iets hebben gekocht. En dat hebben we vaak niet eens door! Het omgekeerde zou veel beter zijn: ‘Wat een mooie trui, wat goed dat je hem zo veel aan hebt want hij staat je zo leuk!’ Je stem gebruiken is een heel krachtige manier om de (kleding)wereld te veranderen: stel vragen aan merken en winkels, bespreek deze onderwerpen met vrienden en familie en maak samen een positievere manier van denken en doen normaal.
4. Koop minder (shop in je kast)
De meesten van ons hebben best veel kleren. Van winkelen lijken we gelukkig te worden, maar keer op k(l)eer blijkt dat het de leegte die we proberen te vullen niet verzadigt. Daar is verbinding, natuur, beweging of vertraging veel beter voor. Sterker nog, met name online shoppen houdt ons in een kortetermijn-rush van kicks die snel uitwerken. En van tijd besteden aan bijna gedachteloos achter een scherm jagen op het beste koopje, of nog een extra kledingstuk zodat je gratis verzending krijgt, voel je je bijna nooit beter.
De volgende keer dat je koopdrang voelt, open je kast eens als een winkel, en ga op zoek naar iets ‘nieuws’. Je vindt vaak iets dat je al een tijd niet droeg, leuk kan combineren met iets anders of creatief kan dragen (ik trek een v-hals vaak achterstevoren aan, dan heb je een coole hoge nek van voren en een verrassende lage rug van achter).
5. Leen, deel, huur
Eigenlijk is het een gek idee dat we al onze kleren zouden moeten bezitten. We trekken ze nooit tegelijkertijd aan, en hebben ze dus ook niet constant zelf nodig. Zeker voor speciale gelegenheden is iets nieuws kopen zonde, maar waarom zouden we sowieso niet samen een grote inloopkast delen? Er zijn steeds meer kledingbibliotheken waar je kleren kunt lenen als boeken. Ook kun je op steeds meer websites kleding huren of aan kledingruilfeestjes meedoen. Het initiatief om een tas met kleren in je buurt te laten rondgaan (gesorteerd op maat) wordt steeds populairder.
6. Koop echte tweedehands
Er zijn zo veel kleren, dat we eigenlijk echt geen nieuwe meer nodig hebben en het meeste tweedehands te vinden is. Struin kringloopwinkels af als je dat leuk vindt, abonneer je op lokale Facebookgroepen. Bij tweedehands (online) winkels kun je heel veel vinden, dus probeer dat zeker ook. Zorg er dan wel voor dat je je locatie op Nederland zet, dat vermindert de impact van verzending. En pas op met de kwaliteit: als je fast fashion koopt, heb je er zelf niet lang plezier van, maar hou je dat systeem ook in stand. Tweedehands marktplaatsen kunnen makkelijk gebruikt worden om een nieuw goedkoop kledingstuk te kopen, het drie keer te dragen en dan online te zetten – om vervolgens met dat geld nieuwe fast fashion te kopen. Dat is geen tweedehands, maar het versnellen van deze vicieuze cirkel.
7. Wees je bewust van reclame
We krijgen dagelijks duizenden boodschappen die ons vertellen dat we er niet volgens de laatste mode uitzien, dat we niet de juiste tas hebben, niet de nieuwste accessoires of jas van het moment. Via abri’s, etalages, straatreclame, advertenties in tijdschriften, op social media of tv, influencers, beroemdheden, het gaat maar door. Allemaal erop gericht ons ervan te overtuigen dat we niet goed genoeg zijn, dat we een probleem hebben en dat het product dat ze aanbieden dat gaat oplossen.
Deze marketingtactiek zorgt er niet alleen voor dat we ons slecht over onszelf gaan voelen, maar ook dat we de aarde slecht behandelen door veel te kopen. We kunnen duurzamer met onze kleren omgaan als we dit herkennen en ons ertegen verzetten – bijvoorbeeld door kleren die we in ons mandje hebben gestopt niet meteen te kopen, maar even een paar dagen te wachten om te kijken of we er nog aan denken. En maak er een sport van deze strategie te spotten in reclames en te bespreken met vrienden, dat levert leuke gesprekken op.
‘Dat iets goedkoop is betekent niet dat het weinig kost, maar dat iets of iemand anders dan jij de prijs betaalt.’
8. Kijk uit met uitverkoop
Sale is superverleidelijk. Voor iedereen wel denk ik, wie houdt er niet van een koopje? Uitverkoop is ook dé tijd om miskopen te doen. Om iets te kopen dat het nét niet is: niet je maat is, niet je kleur of je stijl – en wat uiteindelijk in de kast blijft liggen. Zonde van het geld, op deze manier is het dus niet goedkoop, maar weggegooid geld. Zonde van het milieu, want die materialen zijn al gebruikt en vervoerd, en zonde van je humeur. Iets van 10 euro dat je maar drie keer kan dragen, kost een dikke 3 euro per draagbeurt. Iets van 50 euro dat je 50 keer aan kan, kost 1 euro per keer. En omdat je goedkope kleren vaak snel moet vervangen, heb je opgeteld meestal juist veel meer uitgegeven. Kortom: koop alleen in de uitverkoop wat je zeker weten veel draagt, maar stel je dan ook de vraag: wie of wat draagt nu de gevolgen van deze korting?
9. Laat het maken
Vervang een broek of bloes niet meteen als-ie kapot is: hij kan vaak nog gemaakt worden. Een knoop kunnen we er vaak zelf nog wel aan zetten, en doe het vooral vaker! Maar een gat of scheur is misschien lastiger. Zoek een fijne kledingmaker in je buurt die het kan repareren, of een tweedehands vondst naar je maat kan vermaken. Vergeet ook de schoenmaker niet, die bijvoorbeeld nieuwe zolen onder je schoenen kan zetten of je sneakers kan oplappen (deze hoorde ik van een vriend: ‘je gooit je auto toch ook niet weg als de banden zijn versleten?’). Je kunt natuurlijk ook zelf leren kleren herstellen of ze zelf maken. Er zijn steeds meer ateliers die naailessen en -cursussen aanbieden: leuk om te doen, duurzaam en vaak goedkoper dan nieuwe kleren van goede kwaliteit.
10. Kies duurzaam
Heb je toch iets nieuws nodig? Ga voor een van de duurzamere merken, die kleren aanbieden van milieuvriendelijkere materialen en beter omgaan met de kledingarbeiders. Daar zijn er steeds meer van, je vindt ze op allerlei websites en in gidsen. Kies kwaliteit boven kwantiteit en zorg dat je je eigen stijl leert kennen. Naar welke kleren grijp je altijd als je je goed wil voelen, iets leuks aan wil of het even niet weet?
Koop die kleren dan dus als je iets nodig hebt, want die draag je! Investeer in wat je kan combineren met de rest, in wat goed past (het gaat niet beter passen…) en in waar je echt blij van wordt. Is het een 10 of in elk geval een 9, vind je het te gek en verheug je je erop het te dragen? Koop het dan, anders is het het niet waard. En je kleren zijn juist veel waard, net als de mensen die ze hebben gemaakt, en jij. Veel plezier met je duurzamere kledingkast!
Kleding van overgebleven meubelstoffen
Marieke ging op bezoek bij de nieuwe generatie modeontwerpers die de kledingindustrie willen veranderen. Lea en Noëlle maken kleding van overgebleven meubelstoffen en afgedankte spijkerbroeken.
Bekijk de video