Houd je huis en hoofd koel
Ik schaam me voor mijn reactie. Normaal gesproken ben ik best begripvol voor de situatie van een ander, maar nu kan ik dat even niet opbrengen. Heeft dat ook met de warmte te maken? Je zou denken dat we relaxed worden van mooi weer, maar niets is minder waar blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Als de temperatuur met 1 graad Celsius stijgt, leidt dat tot 1,5% meer agressie in de samenleving. De verklaring is - heel kort door de bocht -, dat bij warmte je interne processen sneller gaan lopen en gemakkelijker overkoken. Je maakt sneller en minder weloverwogen beslissingen en dat zorgt voor agressie, of in mijn geval lichtgeraaktheid.
De hele nacht draaien komt niemands nachtrust ten goede
Om irritatie te voorkomen, is het dus belangrijk om je hoofd en huis koel te houden in de zomer. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Bij mij komt de hittestress vooral door de warme nachten. In de winter kun je je kleden tegen de kou. Ik slaap dan met sokken, een muts en dubbele dekens en dan is het ‘s nachts nog redelijk aangenaam. In de zomer zijn de opties beperkter. Op een gegeven moment heb je niets meer om uit te trekken en zijn de koude washandjes op mijn voorhoofd na 5 minuten al opgewarmd. Als gevolg daarvan lig ik de hele nacht te draaien en te zweten. Dat komt mijn nachtrust én mijn humeur niet ten goede.
Ik loop tegen een muur van muffe hitte op
Overdag is de situatie in mijn huis vaak niet veel beter. Natuurlijk sluit ik ’s ochtends mijn ramen en gordijnen om de warmte zo veel mogelijk buiten te houden, maar als ik tijdens warme dagen aan het einde van de dag thuiskom van mijn werk en de deur opendoe, loop ik standaard tegen een muur van doffe hitte op. Meestal tref ik dan twee of meer pubers aan, die samen met de hond lamlendig op de bank liggen. Soms hebben ze de gordijnen opengedaan, maar een raam of deur tegen elkaar openzetten, is blijkbaar niet bij ze opgekomen. Als ik ze vraag waarom niet, kijken ze me wat glazig aan. Blijkbaar tast de warmte ook hun hersenactiviteit aan en betrap ik mezelf weer op binnensmonds gemopper.
De verleiding voor een airco is groot
Moet ik dan een airconditioning kopen om iedereen in mijn omgeving een plezier te doen? Uit onderzoek van Milieucentraal blijkt dat wij daar in Nederland niet echt voor warmlopen. De belangrijkste redenen zijn de hoge kosten, het hoge energieverbruik en het effect op het klimaat. Met een dak vol zonnepanelen moet ik toegeven dat ik de verleiding wel groot vind, maar de investering staat mij ook tegen. De afgelopen jaren twijfelde ik altijd net zo lang met de aanschaf, totdat de hitte weer voorbij was en het probleem zichzelf weer oploste. Misschien moet ik dat dit jaar ook weer doen, maar wat zijn dan de opties?
Goede tips en slechte tips
Nou eigenlijk zijn er best veel tips in omloop om je huis een beetje koeler te maken. De eerste is dat je overdag je mechanische ventilatie in huis moet uitzetten. Het systeem haalt lucht van buiten naar binnen en dat is het grootste deel van het jaar heel prettig, maar niet als het buiten heel warm is. Natuurlijk moet je ook overdag je gordijnen dichthouden en ’s avonds al je ramen tegen elkaar open zetten. Om het effect van de frisse buitenlucht te versterken, kun je ook nog natte doeken voor je ramen hangen en de ventilator ervoor zetten. Of je lakens in de vriezer leggen, maar eerlijk gezegd, vind ik dat wel erg veel gedoe. Daar moet ik nog net iets wanhopiger – of geïrriteerder - voor zijn. Op de lange termijn helpt het ook om muren te isoleren en je dak en tuin te vergroenen, maar begin daar – niet zoals ik - op tijd mee.
'Doe gewoon even niets extra’s tijdens een hittegolf en pas je ambitie en levenstempo aan.'
De gouden tip
En terwijl ik dit schrijf, bedenk ik een nog veel betere tip, of misschien is het wel een ‘note-to-self’: doe gewoon even niets extra’s tijdens een hittegolf en pas je ambitie en levenstempo aan. Ga niet je tuin midden in de zomer verbouwen. Verwacht niet dat je kinderen je huis lekker koel houden. Ga niet klagen over de warmte. Doe niet geïrriteerd tegen mensen die in de hitte moeten werken en dat niet zo zien zitten. Voordat je iets terugzegt tegen iemand die je irriteert, tel eerst tot tien.
Ga niet denken dat je van alles moet doen, maar ga gewoon naar buiten om af te koelen. Ga zwemmen, veel ijs eten, buiten eten, muziek luisteren, dansen bij de ondergaande zon en genieten van het lekkere weer. Zo houd je misschien niet je huis, maar wel je hoofd koel en wees gerust, voor je het weet, lig je weer met sokken aan in bed en verlang je naar de zomer. Het weer kunnen we niet veranderen, maar ons eigen gedrag wel. Een beetje.